Projekt Dawny Sopot

Willa została wybudowana w ok. 1870 r., projektem nawiązywała do renesansowych włoskich budowli, z prostopadłościenną wieżą zwieńczoną widokowym tarasem. Willa została wzniesiona prawdopodobnie dla pierwszego jej właściciela, którym był rentier Hermann Grundt. O willi zamieszczono taką notkę w wydanym w 1890 r. Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich r.: ... Bliżej, a raczej już w S. (Sopocie) samym, stoi willa Stolzenfels, z cienistym i cichym ogrodem, przerzniętym przez strumyki...

Willę wzniesiono na terenie należącym do Hermanna Sehringa. W książce adresowej z 1898 r. osobno wymienia się właściciela willi H. Grunta i posiadłości H. Sherringa (Stolzenfels, Stolzengrunt). Shering mieszkał w zespole Młyna Kamiennego Potoku. Obok młyna prowadzona była restauracja i kawiarnia prowadzone przez Theodora Mielke, będąca zapleczem dla willi. Nazwa willi nawiązuje prawdopodobnie do malowniczo położonego gotyckiego zamku z okolic Koblenz, znajdującego się nad urwistym brzegu .

W 1904 r. willę wraz z gruntami odkupił Hugo Werminghoff. W 1906 r. Werminghoff zamierzał wybudować w pobliżu willi duży hotel. Autorem projektu hotelu był Adolf Bielefeldt, ale wobec braku zgody władz miejskich projekt nie został zrealizowany. W tej sytuacji pomieszczenia hotelowe zostały urządzone w willi Stolzenfels, a restauracja i kawiarnia znajdowały się od 1907 r. w zespole Młyna Kamiennego Potoku.

Po pierwszej wojnie światowej w willi otwarto restaurację i kawiarnię o tej samej nazwie, a zamiast hotelu otwarto wynajem kwater w sezonie letnim.

W 1920 r. o willi i jej okolicy tak pisał Mieczysław Orłowicz: ...W okolicznych lasach piękne przechadzki. Ich celem jest najczęściej restauracja Thalmühle, położona 10 minut dalej na wzgórzu restauracja Stolzenfels oraz jeszcze 10 minut dalej położony browar z restauracją Bergschlösschen. Restauracja leży na dość znacznym wzgórzu, skąd rozległy widok na Sopoty morze i Żuławy Gdańskie aż po Kahlberg na mierzeji Fryjskiej. Stąd niedaleko do granicy polskiej...

W latach dwudziestych XX w. zmienił się właściciel willi. Do 1936 r. z przerwami była nim Margareta Wolters. W 1937 r. restaurację prowadził H. Pauls. W na początku lat czterdziestych XX w. willa stała się własnością zarządu miasta, natomiast kawiarnię i gospodę prowadził Alfons Kunweld. Druga gospoda „W Starym Młynie” czynna była do końca lat trzydziestych XX w., potem otwarto tam pocztę.

Po drugiej wojnie światowej willa zmieniła adres na numer 86. Początkowo była Ośrodkiem Wypoczynkowym Rady Ministrów. W latach sześćdziesiątych XX w. budynek został włączony w zespół Sanatoryjno -Wypoczynkowy Jantar. W 2004 r. willę wyremontowano i prywatny inwestor, zmieniając jej nazwę na Krystyna, urządził w niej luksusowe apartamenty na sprzedaż.

źródło: Hanna Domańska, Opowieści Sopockich Kamienic, 2005, Sperski, Sopot. Przewodnik, opracowanie własne www.dawnysopot.pl

Sopot 1910 r. Urząd Geodezyjny Król. Prus, skala 1: 25 000, tytuł oryginału: 1:25 000, Zoppot. 1910.

Willa Stolzenfels na mapie z 1910 r. Położona u podnóża wzgórza zamkowego na straju skarpy sopockiej.

Oliwa i Sopot 1919 r., skala 1: 25 000, tytuł oryginału: Wald - karte vom Ostseebade u. Luftkurorte Oliva und dem Seebade Zoppot Fur seine Besucger entworten vum Verschonerungsverein zu Oliva 1919

Willa Stolzenfels na mapie z 1919 r. Na mapie widoczna droga nazwana Aleją Stolzenfels oraz młyny pracujące u spiętrzenia strumienia na wysokości skrzyżowania dzisiejszej Al. Niepodległości i ul. Haffnera.

Sopot 1924 r., skala 1: 5000 tytuł oryginału: Zoppot 1924, 1: 5000, Stadtvermessungsamt

Willa Stolzenfels na na planie Sopotu z 1924 r. Widoczny budynek willi z zaznaczoną krawędzią skarpy sopockiej oraz nieopodal znajdującym się stawem.

Plan miasta Sopotu, 1937 r., skala: 1:9000

Willa Stolzenfels na na planie z okresu międzywojennego, 1937 r. Na planie widoczna droga wiodąca w kierunku Kamiennego Potoku, staw oraz część linii kolejowej relacji Gdańsk - Gdynia.