Dom Wypoczynkowy Diakonisek
fotografie: 1 Lokalizacja: ul. Władysława IV 15
Posesja pod numerem 15 byłą ostatnią działką, jaką Anna i Hermann Wolschon zakupili na początku zeszłego stulecia przy ówczesnej Baedeckerweg. Wkrótce jednak, bo już około 1906 roku, działka przeszła na własność gdańskich diakonisek - ewangelickich sióstr zajmujących się nauczaniem dzieci, opieką nad chorymi, oraz pomocą dla najuboższych. W okresie międzywojennym diakoniski prowadziły w Sopocie przy dzisiejszej ulicy Marynarzy 4 dom opieki społecznej, zaś w Gdańsku przy ówczesnej Neugarten 2/6 (Nowe Ogrody) miały swój szpital oraz dom, przypominający katolicki klasztor. Kamienica przy sopockiej Baedeckerweg 15 służyła siostrom jako dom wypoczynkowy. Budynek został wzniesiony według projektu Hermanna Wolschona, już po zakończeniu I Wojny Światowej, około 1920 roku. Ustalenie dokładnego roku budowy jest niemożliwe, ponieważ nie zachowały się plany architektoniczne z okresu budowy domu. Z zapisów w książkach adresowych dowiadujemy się jednak, że budynek powstał pomiędzy 1918 a 1922 rokiem. Piętrowy dom z wysokim, mieszkalnym poddaszem został wyposażony od strony ulicy Władysława IV w ozdobny, drewniany wykusz, dekoracyjny szczyt dachu oraz dwa, duże, łukowate okna. Po przeciwnej stronie budynku umieszczono obszerną, trójkondygnacyjną, drewnianą werandę. Na parterze, pierwszym piętrze oraz poddaszu zlokalizowano przeszło dwadzieścia niewielkich pokoi dla sióstr, oraz po jednej na każdym piętrze łazience i toalecie. Jedyny z zachowanych projektów architektonicznych, pochodzi z listopada 1943 roku i dotyczy przebudowy instalacji wodno-kanalizacyjnej w całym budynku. Najprawdoodobniej wtedy to doprowadzono do większości pokoi bieżącą wodę wyposażając je w umywalki. Budynek służył ewangelickim siostrom jako dom wypoczynkowy, i pozostał nim najprawdopodobniej do zakończenia II Wojny Światowej. Siostry mieszkały w domu przez krótkie okresy, więc nie były one na stałe meldowane. Jedynymi osobami figurującymi w książkach adresowych na przestrzeni lat 1925-1929 były dwie siostry diakoniski: Hedwig Wunsch i Justine Jencir oraz portier Rudolf Shwochow. Ponadto w 1925 roku w budynku zameldowany był kupiec Karl Haase. Tuż po wojnie, budynek przeszedł na własność Państwowego Monopolu Spirytusowego, na zlecenie to którego wkrótce przeprowadzono remont adaptacji poddasza na mieszkania dla pracowników przedsiębiorstwa. Autorem projektu przebudowy sporządzonego w maju 1948 roku był architekt Jan Bitny-Szlachta. W przeciągu kilkudziesięciu lat od wzniesienia domu do dnia dzisiejszego, jego wygląd od strony ulicy Władysława IV praktycznie nie uległa zmianie. Za to od strony ulicy Dębowej dom poddany był kilku rozbudowom. Drewnianą werandę obmurowano i otynkowano oraz wybudowano garaż nad którym dobudowano dodatkowy pokój w mieszkaniu na parterze, a także dwa obszerne tarasy na wysokości pierwszego piętra i poddasza.
źródło: Paweł Górski, Bardzo dziwna ulica Władysława IV, wydanie III, Sopot 2006 Pokaż lokalizację obiektu na mapie Dawnego Sopotu: Dom Wypoczynkowy Diakonisek ul. Władysława IV
|
Dom Wypoczynkowy Diakonisek widziany od strony obecnej ul. Władysława IV, zdjęcie z ok. 1920 r. (DS)
|