Strona gwna Muzeum Mapa Sopotu Galeria Galeria

Historia sopockich domów kuracyjnych i dolnego odcinka ulicy Bohaterów Monte Cassino (część I)

 

Do lat dwudziestych XIX w. centrum Sopotu usytuowane było w okolicach skrzyżowania dzisiejszej ulicy Bohaterów Monte Cassino z aleją Niepodległości. Tak zwaną dolną wieś, czyli tereny położone poniżej sopockiej skarpy, zajmowały podmokłe nadmorskie łąki i nieużytki. Jedynie nad samym morzem znajdowała się niewielka, składająca się z kilku skromnych chat osada rybacka, której początki sięgały XVII w. Osada ta usytuowana była w dolnym odcinku dzisiejszej ul. Bohaterów Monte Cassino, dokładnie w miejscu realizowanego obecnie Centrum Haffnera. Po powstaniu kąpieliska przeniesiona została w rejon ul. Ogrodowej, lecz ślady jej pierwotnej lokalizacji czytelne były aż do połowy XX w. w postaci nieregularnych podziałów parceli w tej części miasta oraz zakłócenia przebiegu dolnego odcinka ul. Bohaterów Monte Cassino.

Nowy rozdział w dziejach Sopotu rozpoczął się w 1823 r. wraz z założeniem kąpieliska morskiego przez Jana Jerzego Haffnera. Wąska ścieżka, łącząca do tej pory górną wieś z osadą rybacką, przekształciła się w jedną z głównych ulic młodego kurortu. W 1824 r. otrzymała ona nazwę Seestraße, czyli ulicy Morskiej (obecnie ul. Bohaterów Monte Cassino). Droga ta prowadziła prosto do wybudowanych przez doktora Haffnera obiektów kuracyjnych, wśród których centralne miejsce zajmował kompleks Domu Kuracyjnego.

Pierwszy Dom Kuracyjny, określany w tekstach z epoki terminem Salon lub Kursaal, wybudowany został w 1824 r. Był to początkowo niewielki, parterowy budynek, usytuowany prostopadle do linii brzegowej. W odróżnieniu od wybudowanego o rok wcześniej Domu Kąpielowego, służącego kąpielom i zabiegom leczniczym, w Domu Kuracyjnym skupiało się życie towarzyskie młodego kurortu. Tu odbywały się koncerty, przyjęcia i imprezy rozrywkowe. Oba budynki wystawione przez Haffnera usytuowane były w okolicach dzisiejszego Skweru Kuracyjnego.

W 1837 r. pierwszy Dom Kuracyjny został podwyższony o jedno piętro, w którym umieszczono dwanaście skromnych pokoi hotelowych. Według opisów z 1842 r. na parterze budynku znajdowała się przestronna i jasna sala główna, służąca jako miejsce zebrań i imprez tanecznych. W sali tej ustawiono statuę bogini Hygei, pod którą umieszczono łacińską maksymę: Wyleczeni zostaną chorzy, mający nadzieję na wyleczenie. Na parterze znajdowały się ponadto: buduar, szatnia, pokój bilardowy, restauracja z cukiernią, wreszcie duża kuchnia i pokój mieszkalny dzierżawcy obiektu. Z zewnątrz uwagę przyciągała przede wszystkim elewacja południowa, na całej swej długości wyposażona w obszerny ganek, wsparty na dwunastu drewnianych kolumnach.

W 1843 r. równolegle do brzegu morskiego, w miejscu przesuniętego na południe Domu Kąpielowego, wzniesiony został klasycystyczny budynek teatru. Był to obiekt zbudowany na planie prostokąta, niepodpiwniczony, kryty dwuspadowym dachem, z piękną kolumnadą od strony morza. Współcześni zachwycali się nie tylko pięknym położeniem i architekturą teatru, lecz również nowatorskimi rozwiązaniami konstrukcyjnymi, jakie zastosował budowniczy obiektu, mistrz ciesielski Richau. Pierwszy spektakl w nowym teatrze odbył się w niedzielę 23 lipca 1843 r.
Odtąd kompleks sopockiego Domu Kuracyjnego składał się z dwóch przylegających do siebie budynków: "Kursaalu", działającego głównie jako hotel i restauracja, oraz teatru, w którym odbywały się spektakle i koncerty. Te podstawowe funkcje powtarzały się w kolejnych sopockich

źródło: Janusz Dargacz, Artykuł opracowany na zlecenie Centrum Haffnera



 
Dawny Sopot 2006 - 2024, Informacje na temat projektu, polityka prywatności